طبع و مزاج و مصلـح چیست؟

تعریف طبع

ابتدا هضم غدا در دهان توسط دندانها و ترشحات و بزاق ها در دهان انجام میشود، و بعداز مدتی که در معده باقی می ماند و با خوب جویدن غدا و ترشحاتی که در دهان ایجاد شده است به هضم آن در معده کمک میکند وهضم آن راحتر میکند.
بعداز اینکه غذا در معده هضم شده غذا به شکل خلطی ترکیبی شبیه خون میشود که از نظر رنگ، بو، مزه و غلظت باهم متفاوت و شامل چهار خلط به نام های سودا ،بلغم ، دم و صفرا است.

نقش طبع ها در بدن

این چهار خلط نقش بسیار مهمی در تعادل و حفظ سلامتی بدن انسان دارد،برای تعادل میان این خلط ها توصیه میشود از غذاهای نامناسب جداّ پرهیز شود زیرا باعث عدم تعادل طبع و بروز بیماری شود، بنابراین شما باید متناسب با طبع بدن خود آشنا باشید.

در غیر این صوردت با خوردن غذا های متفاوت به انواع بیماری ها مبتلا میشوید با این حال بهتراست شما با همه طبع ها آشنا باشید تا جلوی تغییرات و بیماری ها را گرفت بهترین طبعی که تابحال در میان انسان ها شناخته شده است طبع متعدل است که در بدن همه چیزی درحد اعتدال است.

انواع طبع ها و مزاج ها

[table id=3 /]

انواع طبع ها در افراد مختلف

تشخیص طبع افراد

هرکسی برا بهبود کیفیت زندگی باید برنامه ریزی درست برای بالا بردن لذت از زندگی خود باید خصوصیات مزاجی خود را بشناسد،حفظ و ارتقای سلامت هرکس در گرو شناخت کامل طبع و راعایت درستورالعمل های آن است

بعضی از نشانه ها وعلایم شایع طبع های چهارگانه: طبع صفراوی ، طبع دموی ، طبع بلغمی ، و طبع سوداوی به شرح زیر است:

نشانه ها وعلایم افرادی که داری طبع گرم و خشک هستند(صفراوی):

طبع گرم و خشک

افرادی که طبع صفراوی هستند داری چهره و روی سفید و چشم های که به زردی میزند،دهان و بینی آنها به صورت معمول خشک است و زبان آنها در اکثر مواقع خشک و زبر و به تلخ میشود.طبع صفراوی ها همیشه تشنه هستند و میل به غذا خوردن در آن ها پایین است.

این افراد خواب سبکی دارند و نسبت به بقیه کمتر میخوابند و زود از کوره در میروند و عصبانی میشوند،پوست آنها گرم و خشک است و اندام های بدنشان همیشه گرم است و از هوای خنگ لذت میبرند و خشکی در آنها در تابستان شدت میابد.

کسانی که مزاج گرم و خشک دارند در سن جوانی بسیار هیجانی و پرجنب و جوش هستند، بیماری‌های ناشی از صفرا مثل جوش‌های صفراوی پوستی یا سردرد به سراغشان می‌آید

گرم و خشک مزاج ها افراد برخلاف بقیه افراد در سن بالای 60 سال هم انرژی خوبی دارند و نسبت به دیگران سرحال‌ترند، همه ما پیر زنانی را دیده‌ایم که لاغر اندام و پر انرژی و خوش صحبت هستند،

تابستان فصل بدی برای اینها است در حالی که از زمستان لذت می‌برند، از مصرف غذاهای گرم خصوصاً در فصول گرم بایستی اجتناب ورزند، مصرف کاهو، سکنجبین، خیار و سرکه برای ایشان مناسب است.

نشانه ها وعلایم افرادی که داری طبع گرم و مرطوب یا تر هستند(دم)

طبع گرم و مرطوب یا تر

فرادی که طبع دم یا اطلاحا گرم و مرطوب رنگ صورتشان قرمز و هیکلشان درشت و چهارشانه است و معولا کسل هستند و خواب زیاد و سنگینی دارند این افراد در بهار دچار حساسیت فصلی میشوند.

افردی که دارای مزاج گرم و تر هستند بایستی غذاهای گرم و تر کمتری مصرف کند، مثلا مصرف گوشت زیاد در این افراد احتمال ابتلا به بیماری‌های دموی را افزایش می‌دهد خصوصا اگر در فصل بهار و در سن کمتر از پانزده سال باشد.

این افراد بهترین نتیجه را از انجام حجامت ( چه به عنوان پیشگیری و چه برای درمان) می‌گیرند در سن کودکی بیشتر از دیگران به انواع عفونت‌های لوزه و گوش میانی بثورات پوستی ناشی از سرخک سرخجه مخملک آبله مرغان و … مبتلا می‌شوند،

سن سودا سن سلامتی این افراد است چرا که گرمی و تری ذاتی و سردی و خشکی ناشی از سن ایشان را به یک حالت تعادل نزدیک کرده و سلامتی وشادابی را برایشان به ارمغان می‌آورد، این افراد می‌توانند تا پیری به طور عادی به فعالیت‌های خود ادامه دهند.

نشانه ها وعلایم افرادی که داری طبع سرد و مرطوب یا تر هستند(بلغمی):

طبع سرد و مرطوب یا تر

افرادی که دارای طبع بلغمی هستند چهره ای سفید هستند پوست آنها سرد،نرم و شفاف است و در گاهی اوقات پوست آنها ه علت رطوبت زیاد در ناحیه زیر چشم و زیر گلو دچار چینخوردگی میشود.آب دهان آنها زیاد و عطش زیادی دارند و یکی از ویژگی ها بارز بلغمی اندام نرمی دارند

یکی دیگر از علایم افراد طبع بلغمی بازگشت مواد و اسید از معده به مری از است که اصطلاحا ریفالکس می گویند ازنشانه های طبع بلغمی توان به بی حوصلگی ، کندی حرکات ، آرام حرف زدن ، خستگی زود هنگام، خوش خوابی، دیر فهمی، کندی حافظه اشاره کرد.

نشانه ها وعلایم افرادی که داری طبع سرد و خشک هستند(سودا):

طبع سرد و خشک

افرادی که داری طبع سودای هستند چهره ای خشک و تیره و پوستشان خشک و بی طراوت است خون این افراد به رنگه سیاه و دارای غلظت بالایی میباشد این افراد زیاد فکر و خیال می کنند و نسبت به اتفاقاتی که در اطرافشان می افتد حساس هستند و خواب های آشفته و تیره و تار زیاد میبینند،به دلیل اینکه سرعت فکر کردن در افرادی که طبع سودا دارند بالا میباشد و شاعران و نویسندگان اغلب از این گروه هستند.

اگه آنها در مصرف غداها دقت نکنند به بیماری های روحی روانی مانند افسردگی ، استرس ،پوشه گیری دچار میشوند.

خصوصیات طبع سودا میتوان به سوزش سرمعده، گرفتگی ناحیه گلو،زیر جناغ و گرفتگی اعضای بدن اشاره کرد،اشتهای زیاد درغذا خوردن و پرمویی و بروز لکه های پوستی اغلب در این افراد شایع است ماه عسل این افراد فصل بهار میباشد.

کسانی که مزاج سرد و خشک دارند در سن کودکی بسیار سالم و سرحال هستند، بدترین فصل برای ایشان پاییز است، بعد از سن 35 سالگی نیز سودا در ایشان تشدید پیدا می‌کند

ممکن است غلبه سودا ایشان را به وسواس و شک و بدبینی و افسردگی بکشاند، مصرف غذاهای گرم و تر مثل آبگوشت برای ایشان بسیار مناسب است، غذاهای سرد و خشک مثل سوسیس، کالباس، چای و دخانیات برای ایشان مضر است، البته موارد اخیر برای همه مضر است اما در این افراد آثارشان زودتر ظاهر می‌شود.

مصلح یعنی چی؟

مصلح یعنی چی؟

مصلح یعنی خوردن بعضی از غذا ها به خوراکی ها ویا گیاهان دارویی که به جذب غذا و اثر گذاری و تعدیل عوازض آن در بدن کمک میکند در طب سنتی هر غدایی دارای یک یا چند مصلح است.

مصلح در طب سنتی

در طب سنتی بر خلاف تغذیه و طب جدید تقریبا برای خوردن هرچیزی از مصلح استفاده می‌شود. مصلح ماده‌ای خوراکی یا غیرخوراکی است که مصرف توام آن با سایر مواد از عارضه احتمالی ایجادشده جلوگیری کند.

مصلح بایستی چند ویژگی داشته باشد و انواع خوراکی، بوییدنی، مالیدنی، پوشیدنی، بخوردادنی،  عنفیه، تنقیه،  حجامت، فصد خون و…. را شامل می‌شود.

دو دسته مصلح وجوددارد

یکی مصلحات عمومی یا مزاجی مثل ماست که طبع سرد و مزاج سرد و تری دارد و برای مقابله با عوارض سردی آن از زنیان، پونه، نعناع، آویشن، کاکوتی و… استفاده می‌شود.

دیگری مصلحات ذاتی که این گونه مصلحات را نمی‌توان صرفا از روی مزاج یا ضدیت مزاجی آنها با ماده مصرفی موردنظر شناسایی کرد. همانگونه که از نامشان پیداست حالت عمومی نداشته و به صورت تخصصی در کنار سایر مواد خوراکی استفاده می‌شود.

مثل خوردن مصلح زنیان که برای عوارض ماست و خوردن مصلح انیسون که در کم کردن عوارض رازیانه مصرف می‌شود. در اینجا ممکن است مصلح مزاجی خورده شده از نظر مزاجی نیز با ماده اصلی خود ضدیت داشته باشد و یا اینکه ضدیت نداشته و همسو بوده باشد.

مثلا مزاج ماست سرد و تر است و مزاج مصلح زنیان گرم و خشک که از نظر مزاجی و طبع درست برعکس یکدیگرند، اما در مثال دوم مزاج رازیانه گرم و خشک است و مزاج مصلح آن یعنی انیسون هم گرم و خشک، دقیقا خود دارو و مصلح هر دو هم‌سویی دارند.

مهمترین مصلحات مواد غذایی

مصلح برنج: خیساندن در آب و نمک, مصرف برنج آبکش همراه با زعفران, زیره و شوید

مصلح ماست و دوغ: زنیان, نعنا, فلفل سیاه, آویشن, کاکوتی, پونه و ساه دانه

مصلح شیر,کره و خامه: عسل

مصلح پنیر: مغز گردو, آویشن, سبزی‌های معطر, سیاه دانه, کنجد, زیره سیاه

مصلح سالاد خیار و گوجه و کاهو: هویج+روغن زیتون و ادویه‌های بسیار گرم مانند دارچین, زیره, پونه, نعنا و …

مصلح مرکبات: گلپر, نمک, عسل

مصلح عام غذاهای گرم: سکنجبین

مصلح عام غذاهای سرد: عسل

مصلح گوشت‌های گرم: گشنیز, سماق و مرزه

مصلح ماهی: ادویه‌های گرم مانند زنجبیل, روغن زیتون, زیتون, خرما

4 دیدگاه

  1. عااالی بود واقعا ممنونم چقدر قشنگ جواب سوالما گرفتم ..پیروز و پاینده باشید بزرگواران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *